Knoop in je zakdoek De makkelijkste manier om iets te onthouden is misschien een knoop in een zakdoek leggen. Vervelend wordt het als men niet meer weet waarvoor de knoop was.
En voor computers is het helemaal geen oplossing.

ponsband In de begindagen van de automatisering werden ponskaarten en ponsbanden gebruikt, zo als links afgebeeld, om informatie op te slaan.
Zowel Konrad Zuse als ook IBM gebruikten in de beginjaren nog de papieren strookjes om datagegevens en programma’s vast te leggen.


Ponskaart Jaquard programmeerde op deze manier zijn weefstoel. Later maken Herman Hollerit en IBM er ook gebruik van. Zelfs voor de eerste verkiezingen van de Amerikaanse president G. Bush werd in het land van de onbegrensde mogelijkheden nog gebruik gemaakt van ponskaarten. In Nederland was KPN de laatste die eind jaren zeventig stopte met het gebruik van ponskaarten.


RAM

Random Access Memory

Het werkgeheugen

DRAM

Geheugen IC in Dual In-line Pin Packages
De Dynamic Random Access Memory DRAM!
Robert H. Dennard De eerste geheugen IC's werden in 1970 door Intel op de markt gebracht. Deze hadden een opslagcapaciteit van 1000 Bits. Het principe berust op een uitvinding van R.H. Dennard van IBM uit 1966.
In 1968 verkreeg hij het patent voor deze vinding.
In principe breide Dennard door op het idee van de ABC computer die condensatoren als geheugen gebruikte. Dennard maakte een constructie van een condensator en een transistor.

Het werkt goedkoop maar heeft als nadeel dat de status van het geheugen constant opnieuw bijgewerkt moet worden omdat de condensatoren langzaam leeg lopen. Deze procedure noemt men een refresh. ( Engels voor vernieuwen)
Tot op de dag van vandaag wordt deze methode toegepast. (DDR)

De eerste geheugen IC's werden in rijen van acht op het moederbord gesoldeerd. Voor elk BIT was een geheugenchip. De eerste chips in de Tandy TRS-80, hadden een opslagcapaciteit van vierduizend BIT's. In een rij van acht chips was het geheugen 4 Kilo BYTE's groot. De verpakking en het IC werden DIL Dual In-Line, DIP Dual In-line Pin en ook DIPP Dual In-line Pin Package genoemd. De eerste uitbreiding van het geheugen was vrij bewerkelijk. OP de bestaande chips werd nog een rij chips gesoldeerd. Dit noemde men Piggy back!


SIPP

 SIPP module
Even later met de komst van de 80286 processor werden de DIP's op een printplaatje gesoldeerd en als geheel op het moederbord in een stekker gestoken. Deze constructie werd SIPP Single In-line Pin Package genoemd.


SIMM 30

 SIMM module
De constructie van de SIPP modules was verre van ideaal. De pinnetjes verbogen heel snel. Met het plaatsen van de modules zag er op het oog alles goed uit, maar vaak genoeg was er toch iets mis en kromgebogen.
Uiteindelijk stapte men van deze fragiele constructie af en construeerde een stekker die ook zonder pinnetjes goed contact maakte. De SIMM Single In-line Memory Module was geboren.


SIMM 72

 SIMM 72 module

FPM

De opvolger van de SIMM was de SiIMM 72. De SIMM 72 was als eerste beschikbaar in FPM
FPM staat voor Fast Page Mode.
De FPM DRAM was een stuk sneller dan de gewone DRAM, omdat de FPM tegelijk meerdere rijen kan lezen.
De SIMM 72 is een 32 bits module.

EDO


Het kan altijd sneller dus komt er EDO.
EDO staat voor Extended Data Out.
Het voordeel van EDO is dat terwijl er nog in een segment gelezen word,de volgend schrijf opdracht uitgevoerd kan worden. EDO is daarmee sneller dan de ander SIMM geheugens.
Het systeem werkte overigens nog niet synchroon met de klok en werkte niet sneller dan 66MHz op de bus.
In praktijk komt het er op neer dat een 2 klokpulsen nodig zijn om gegevens te lezen.


DIMM

 DIMM module

SDRAM

DIMM is de afkorting voor Dual In-line Memory Module en werkt met 168 pin.
Dit is de benaming die de module in de volksmond heeft. In feiten is het officieel een SDRAM.
SDRAM staat voor Synchronous DRAM. Dit moduul werkt op de snelheid van de systembus / CPU bus. Hoe sneller het systeem hoe sneller de DIMM moet zijn. De snelheid van de SDRAM wordt zowel in MHz als in Nanoseconden aangegeven.Vaak hebben de modules een opdruk, die een indicatie geeft voor welke snelheid de DIMM geschikt is. PC 100 of PC 133 geven haarfijn het verschil aan. Probeer niet een PC 100 module als het een PC 133 moet zijn. Het werkt niet.


SODIMM

 SO DIMM module DIMM en DDR
SODIMM is de afkorting voor Small Outline DIMM.
De SO DIMM wordt in laptops gebruikt. In tegenstelling tot de normale DIMM's heeft de SO DIMM maar 72 aansluitingen voor een 32 bit module. De 64 bit module heeft een 144 pin aansluiting en is een SDRAM uitvoering. De DDR-SDRAM heeft 200 aansluitingen.

Sommige fabrikanten voorzien de geheugenreepjes met een stikker, zo als hier boven te zien is van Infinion.
Op de stikker vindt men uiteenlopende informatie terug.
Bvb. de opdruk 32Mx64.
Deze opdruk geeft de geheugen capaciteit in Bits weer. Het is echter makkelijker om het in Bytes uit te rekenen.
In dit geval is de uitkomst 32x64 is 2048 Mega-bits of beter gezegd
256MB Mega-Bytes (32*8).

Op de zelfde stikker is ook de opdruk CL 2.5 terug te lezen.
de CAS Latency(CL) is een indicatie voor een bepaalde vertragingstijd totdat data kan worden gelezen.

Mocht er nog de meededeling Non ECC op vermeld zijn dan weet de gebruiker, dat er geen gebruik wordt gemaakt van een error correction.


RIMM

 Rambus DIMM module

RDRAM

RIMM is de afkorting voor Rambus In-line Memory Module.
Rambus Inc. heeft een type DRAM ontwikkeld dat onder de naam Rambus DRAM door Intel voor de Pentium 4 werd gepropageerd.
RIMM modules waren nogal moeilijk te verkrijgen.
Enkele nadelen van RIMM tegenover de concurrent DDR was, dat de RIMM's aardig wat warmte produceerden.
RIMM modules moesten per twee worden geïnstalleerd omdat de modules gebruik maakten van een DCB (Dual Channel Bus).
Alle RIMM sloten moesten worden bezet, dat wil zeggen dat de plekken die niet gebruikt werden moesten worden voorzien van een soort afsluier.

DRDRAM

DRDRAM is de afkorting voor Direct Rambus DRAM.
DRDRAM is een verdere ontwikkeling van Rambus Inc. met de mogelijkheid om nog hogere verwerkingssnelheden te bereiken.


DDR SDRAM

 DDR module
DDR-SDRAM Afkorting voor Double Data Rate Synchronous Dynamic Random Access Memory
Benaming voor een 184 pins SDRAM die de toegangstijd naar het werkgeheugen verdubbelt. Opvolger van de SDRAM 100 en 133 en tevens grote concurrent van de RAMBUS Memory’s die sterk door Intel gepropageerd werd.
Gezien de productieproblemen met de RDRAM en de goede prijs en verkrijgbaarheid van de DDR RAM is Intel overgestapt van Rambus naar DDR. DDR-RAM werkt op 2,5 Volt. De DDR-RAM heeft maar één inkeping, waardoor hij makkelijk op het oog van een SDRAM / DIMM te onderscheiden is.
Een DDR DIMM op een FSB van 100 MHz werkt Full-Duplex 2X100 is DDR 200 dit keer 8Bits is PC 1600.
De geheugenmodules zijn in verschillende snelheden verkrijgbaar:

DDR2 tabel


DDR2

 DDR2 module

DDR2 is de opvolger van de DDR-RAM en heeft 240 pinasaansluiting.
De DDR2 werkt slechts op 1,8 Volt en is verkrijgbaar van 128 MB tot 2 GB.
De DDR2 chipmodules worden bij de aanduiding voorzien van hun respectievelijke opslagsnelheid in MHz.
Een DDR2-400 moduul heeft dus een opslagsnelheid van 400 MHz.
De officiële moduleaanduiding van de DDR2-400 is PS2-3200.
De 3200 staat voor 3200 MB per seconde of wel 3,2 GB/s. Zie onderstaande tabel.


DDR2 tabel

DDR-3

 DDR3 module

DDR3 is de opvolger van de DDR2-RAM en heeft een 240 pins aansluiting net als de DDR2, maar door een andere slot in de aansluiting blijkt dat het een ander model is, zo als het op de foto van het hybrideboard van GIGABYTE goed te zien is.

Hybride Moederbord

De DDR3 werkt slechts op 1,5 Volt terwijl DDR2 het nog met 1,8 volt en DDR 1 met 2,5 Volt werkt.
Het meest opmerkelijke van DDR3 is , dat de prefetch buffer breedte nu 8 bit is.
Bij de DDR2 was dat nog 4 Bit en de DDR 1 deed het met 2 Bit.
DDR3 werkt op een snelheid van 1,6 Gbt/s.
De DDR3 reepjes zullen in 512MB tot 16GB uitvoering worden geleverd.

DDR3 tabel



FB-DIMM

FB-DIMM Afkorting voor Fully Buffered DIMM .
FB-DIMM is een nieuwe benadering om middels een soort HUB op de module het aantal modules en de doorvoersnelheid te vergroten. Deze HUB, een AMB Chip (Advanced Memory Buffer Chip) fungeert als verdeelstation tussen de geheugencontroller en de memorymodules en zorgt voor een hogere bandbreedte.
De basis voor deze ontwikkeling is de DDR2.
(de AMB Chip midden op de module).
FB-DIMM


SRAM

SRAM Afkorting van Static Random Access Memory
SRAM word gebruikt als cache geheugen.
Geheugen met twee transistors per bit.

De productie is complexer en dus is de SRAM ook duurder.
Een enorm voordeel is echter dat de SRAM ook stukken sneller is.
De SRAM kan de gegevens autonoom (zelfstandig) vasthouden. Dit wil dus zeggen dat in tegenstelling tot de DRAM de SRAM geen refresh-puls nodig heeft om de gegevens vast te houden. SRAM is onder ander terug te vinden op harddrives, waar het fungeert als buffergeheugen. Alle processoren hebben intern Level 1 en level 2 cache geheugen wat ook uit SRAM bestaat.
SRAM


VRAM

VRAM Afkorting van Video RAM
Geheugen van de videokaart.

WRAM

WRAM Afkorting van Window RAM
WRAM is een uitvinding van Samsung Elecronics en wordt op videokaarten gebruikt. WRAM kan video-informatie in een stap lezen en schrijven. Dit maakt het so snel en bijzonder. WRAM is de opvolger van VRAM


GDDR3

GDDR3 Afkorting voor Graphics Double Data Rate 3

 GDDR3 module
GDDR3 is de opvolger van de DDR-2 en bedoelt voor grafische toepassingen.
GDDR3 een ontwikkeling van ATI, maar als eerste door nVidia toegepast op de GeForce FX 5700 Ultra.
GDDR3 heeft niets te maken met de DDR, maar is een optimalisatie van de DDR2 modules.
Winst wordt behaalt met het feit dat de lees en schrijfopdrachten gescheiden kunnen werken en niet op elkaar hoeven te wachten , wat bij DDR2 wel het geval is.
GDDR3 modules ontwikkelen minder warmte , zijn compacter en kunnen sneller werken dan de DDR2 modules.
GDDR3 werkt op een frequentie van 1,8 GHz, wat op een doorvoersnelheid van 2,4 Gb/s neer komt.

Overigens maken ook Sony met zijn PS3 en Microsoft met zijn Xbox 360 gebruik van GDDR3.
Inmiddels levert Samsung ook de GDDR4.



NVRAM

NVRAM Afkorting voor Non- Volatile RAM.
NVRAM is een soort geheugen dat bij stroomuitval zijn opgeslagen data vast houd.
NVRAM kan een SRAM zijn welke aan een batterij is aangesloten, zodat de gegevens bewaard blijven.
NVRAM kan echter ook een EEPROM zijn. In dit geval is het een combinatie van SRAM, EEPROM en batterij.
NVRAM wordt onder ander toegepast in Routers. In dit geval zit het besturingssysteem van de Router in NVRAM.



ROM

ROM Afkorting van Read Only Memory

De ROM is een stukje computergeheugen dat alleen gelezen, maar niet gewijzigd kan worden.
In een ROM kan men dus niet rommelen!!
In de ROM bevind zich een stukje software, een programma.
De ROM wordt ook wel eens de Firmware genoemd.
Een voordeel van de ROM is dat de gegevens niet verloren gaan als de computer wordt uitgeschakeld.
In sommige publicaties wordt over ROM-geheugen gesproken, wat niet alleen een pleonasme is maar ook het niveau van de schrijver aangeeft.
ROM
Er zij veel toepassingen voor het gebruik van de ROM.
Heel populair zijn de spelcomputers waar het spel in en ROM zit.
De BIOS zat oorspronkelijk ook in een ROM.
Op netwerkkaarten komt men de BootROM tegen.


EPROM

EPROM is de afkorting van Erasable Programmable Read Only Memory
Uitwisbare versie van de PROM. Dit gebeurde door bestraling met ultraviolet licht. Later vervangen door de EEPROM.
De EPROM word vaak als BIOS voor PC’s of als BOOT ROM op netwerkkaarten gebruikt.
EPROM


EEPROM

EEPROM Afkorting van Electronically Erasable Programmable Read Only Memory
Herprogrammeerbare geheugenchip. In tegenstelling tot de EPROM, kan deze ROM elektronisch worden gewist. Hedendaags ook bekent onder de naam FlashRom of FlashBios. Zie ook EPROM.


Flash ROM

Flash geheugen of Flash ROM is de benaming voor Simultaneously Erasable EEPROM uit 1984.
De Flash-ROM valt onder de category van de NVRAM.
De Simultaneously Erasable EEPROM is een vinding van de Japanner Dr.Mazuoka in dienst van Toshiba.
Collega Ariisumi kwam op het idee om de nieuwe ROM Flash te noemen omdat hij blokken geheugen in een keer kan wissen wat vele malen sneller ging dan tot nu toe, waarbij Byte bij Byte gewist werd.
Flash-ROM is er in NOR en NAND uitvoering. NAND is het meest gangbare.
Als vervanging van de conventionele HDD vinden wij de Flash-ROM terug onder de benaming SSD .
Flash geheugen is buitengewoon populair. Flash wordt gebruikt in de USB drive of in de memorystick en in fotocameras .
De platte geheugenmodules zijn verdeelt in MemoryStick, CompaktFlash, SD Memory Card of MMC .
Flash memory


MRAM

MRAM Afkorting van Magnetoresistive Random Access Memory

Nieuwe geheugenchip die magnetische ladingen gebruikt in plaats van elektronische ladingen om data op te slaan. Die techniek slaat heel wat meer informatie op en vergt minder elektrisch vermogen dan de traditionele DRAM-chips. Bovendien onthoudt het MRAM-geheugen ook informatie wanneer de computer wordt afgesloten.
MRAM gedraagd zich als een Flash-ROM, maar is net zo snel als DRAM. Het Amerikaanse Freescale Semiconductor, dochter van Motorola leverd 4Mb MRAM modules.
het enige nadeel van MRAM op dit moment is de prijs van 25 US dollar voor een 4MB module.
4MB MRAm van Freescale

PRAM

PRAM is de afkorting van Phase-Change Random Access Memory


Naast PRAM wordt ook de afkorting PCM Phase Change Memory gebruikt.

De PRAM is een NVRAM, die in staat moet zijn om gegevens twintig jaar vast te houden.

Intel en ST Microtronics, IBM en Samsung zijn bezig met het nieuwe type geheugen, dat de FlashRam en de DRAM moet gaan vervangen.
In tegenstelling tot de Flashram, die een beperkte beschrijfbaarheid kent van 1 to 5 miljoen keer, klaimt de PRAM een beschrijfbaarheid van 100 miljoen keer.

PRAM van Samsung
Samenvatting:

  • De eerste compacte geheugenmodule was de SIPP Single In-line Pin Package.


  • De opvolger van de SIPP was de SIMM Single In-line Memory Module.


  • De SIMM 72 is er in FPM Fast Page Mode en EDO Extendet Data Out uitvoering.


  • DIMM is de afkorting voor Dual In-line Memory Module maar is ook SDRAM (Synchronous DRAM).


  • DIMM heeft een 168 pins aansluiting.


  • RIMM is de afkorting voor Rambus In-line Memory Module.


  • RDRAM staat voor Rambus DRAM.


  • DDR-RAM Afkorting voor Double Data Rate Random Access Memory.


  • DDR heeft een 184 pins aansluiting.


  • DDR2 heeft een 240 pins aansluiting.


  • SODIMM is de afkorting voor Small Outline DIMM


  • SODIMM is in 72, 144 en 200 pins uitvoering.


  • Probeer niet een PC 100 module als het een PC 133 moet zijn.


  • De eerste geheugen-IC's werden DIL Dual In-Line, DIP Dual In-line Pin en ook DIPP Dual In-line Pin Package genoemd.


  • SRAM is de afkorting van Static Random Access Memory.


  • VRAM is de afkorting van Video RAM


  • WRAM is de afkorting van Window RAM .


  • GDDR3 is de afkorting voor Graphics Double Data Rate 3


  • FB-DIMM Is de afkorting voor Fully Buffered DIMM .


    Bij nul fouten doorgaan